Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz

TASAVVUFUN ESASLARI/AVÂRİF TERCÜMESİ (İRFAN GÜNDÜZ İLE BİRLİKTE)

 Mutasavvıf, Sühreverdiyye tarikatı kurucusu, müfessir ve muhaddis (ö. 632/1234)

Müellif Sühreverdî’nin asıl adı Ömer babasının adı Muhammeddir. Tam adı Şihabuddin Ebû Hafs Ömer b. Muhammed Sühreverdî’dir. Ebû Hafs, Ebû Abdullah künyeleri ve Şihâbuddîn, Şeyhu’l-islâm ve Şeyhu’ş-şüyûh lâkaplarıyla meşhûrdur. Ebû Bekir Sıddîk (r.a.)’ın soyundandır. Kaynaklarda doğum tarihi olarak genellikle 539/1145 olarak kabul edilen şeyh Sühreverdî, İran’ın kuzey batısında bir küçük kasaba olan Sühreverd’de doğdu. Sühreverd Zencan’a bağlı küçük bir kasabadır.
Pek çok âlim ve sûfî yetiştiren seçkin bir âileye mensuptur. Babası Ebû Câfer Muhammed, amcası Ebu’n–Necîb Ziyâuddîn Abdulkahir ve büyük dedesi Ammûye lâkabıyla meşhûr Abdullah b. Sa’d, Sühreverdî nisbesiyle anılan âlim ve sûfî kişilerdi. Babası Bağdat’ta Nizâmiyye medresesinde okudu. Es’ad el-Mihenî’den fıkıh icâzeti alarak bir süre aynı medresede müderrislik ve Kasr câmiinde vâizlik yaptı. Sühreverd kadısı iken bir iftirâ sonucu idâm edildi. Ebû Hafs  o sırada altı aylık bir çocuktu. Amcası Ebu’n-Necîb, hayatına yön veren en mühim hocasıdır. Avârifu’l–maârif’te ondan sık sık bahseder. Halep’te idâm edilen «Sühreverdî-i Maktûl» Şihâbuddin Yahyâ b. Habeş ile lakap ve nisbelerindeki benzerlik sebebiyle zaman zaman karıştırılır.