Mevlânâ bir çağrı insanıdır. Halkı Hakk’a, aşka, hoşgörüye, gönül inşâsına ve en önemlisi ümîde çağırmaktadır. Onun bu çağrısının yılları aşarak eskimeden, pörsümeden, bozulmadan ve bayatlamadan günümüze ulaşması, onun çağırdığı şeyin solmayan bir renk, bozulmayan bir âhenk, ve ebediyet âlemine açılan bir hevenk olmasından ve çağrı uslûbundaki etkileyicilik, kuşatıcılık ve çekiciliktendir. Çağırdığının gücü ve çağrısının üslûbu ona ebediyet kazandırmıştır. Yorgun gönüller, ümidsiz zihinler ve solgun gözler onun sözlerinde ve eserlerinde ışık, aydınlık ve heyecan bulmuşlardır.
Hz. Mevlânâ Dünyanın medeniyetler savaşıyla sarsıldığı bir dönemde âlemin gözde varlığının birbirini yemek için bu dünyaya gelmediğini, onun yüce bir gayesi ve yüksek bir hedefi bulunduğunu haykırmıştır. O güçlü çağrı, yüksek hoşgörü ve farklı kültürlerle beraber yaşama anlayışı, 600 yıl yaşayacak bir devletin doğuşuna alt yapı hazırlamıştır.
Biz bu çalışmamızda özellikle UNESCO tarafından doğumunun 800. yılı münasebetiyle “Mevlânâ Yılı” ilan edilen 2007’de yazdığımız yazı, sunduğumuz tebliğ ve verdiğimiz konferansları sistematik bir tasnif ile Mevlânâ’nın çağrısı olarak derlemeye çalıştık. Yazı ve konferanslarımız, belli bir plan dâhilinde yapıldığı için onlardan meydana gelen bu kitap da bir derlemeden çok telif eser niteliği kazandı.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
GİRİŞ
YAŞADIĞI DÖNEM ve KRONOLOJİK HAYATI
I- Yaşadığı Dönem
II- Mevlânâ M. Celâleddin Rûmî’nin Kronolojik Hayatı
BİRİNCİ BÖLÜM
MEVLÂNÂ ve ÇAĞRISI
A. Mevlânâ ve Çağrısı
1. Mevlânâ Düşüncesinde Hayât Rehberi: Kur’ân ve Sünnet
2. Mevlânâ Düşüncesinde İnsanın Değeri
3. Mevlânâ Düşüncesinde Gönül
4. Mevlânâ Düşüncesinde Aşk
5. Mevlânâ Düşüncesinde Hoşgörü
6. Mevlânâ Düşüncesinde Ümid
7. Mevlânâ’nım Ufuk ve Vizyonu
B. Mevlânâ’da Rehber Kur’ân ve Hz. Peygamber
C. Mevlânâ ve Naat-i Mustafâ (s.a.)
D. Mevlânâ ve Peygamber Efendimiz
E. Mevlânâ Düşüncesinde İnsanın Değeri
F. Mevlânâ Düşüncesinde Gönül
I. Eğitimde Öznel Olarak Gönül
II. Eğitimde Nesnel Olarak Gönül
G. Mevlânâ’da Yanma ve Olma Davası: Aşk
H. Mevlânâ’da Hoşgörü
İ. Mevlânâ’da Ümîd
J. Mevlânâ’da Ufuk ve Vizyon
İKİNCİ BÖLÜM
MEVLÂNÂ ve TASAVVUF
A. Mevlânâ ve Tasavvuf
Tasavvufun Boyutları ve Mevlânâ
I- Tasavvufta Tahallukun Esasları ve Mevlânâ
1. Kur’ân ve Sünnete İttiba ile İstikâmet
2. Zühd/Dünyaya Değer Vermemek
3. Ahlâk ve Edeb
4. Teslîmiyet/Hakk’a Boyun Eğmek
5. Rûhânî Hayat
6. Nefs Tezkiyesi
II. Tasavvufun Tahakkuk Boyutu ve Mevlânâ
B. Mevlânâ ve Tevhîd
C. Mevlânâ ve Edeb
D. Mevlânâ’da Şeb-i Arûs ya da Ölüm
E. Mevlânâ’da Adl ya da Adâlet
F. Mevlânâ’da Günah Psikolojisi
G. Mevlânâ’da Tevbe
H. Mevlânâ’da Cennete Giden Yol
ÜÇÜCÜ BÖLÜM
MEVLÂNÂ ve İBÂDET HAYATI
A. Mevlânâ’da Müminin Mîrâcı: Namaz
B. Mevlânâ ve Nefs Eğitiminde Oruç
C. Mevlânâ’da Arınma Aracı: Zekât
D. Mevlânâ’da Hac ve Kâbe
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MEVLÂNÂ ve SOSYAL HAYAT
A. Mevlânâ’da Köylülük ve Şehirlilik
I. Göçebelik, Köylülük ve Şehirlilik Nedir?
II. Mesnevî’de Köylülük ve Şehirlilik
B. Mevlânâ ve Başkalarıyla Birlikte Yaşama
C. Mevlânâ ve Anlaşılma Kaygısı
D. Mevlânâ Hasreti
NETİCE